Staatssecretaris van Rijn wil met terugwerkende kracht twee financiële regelingen afschaffen, namelijk de Wet tegemoetkoming Chronisch Gehandicapten (Wtcg) en de Compensatieregeling Eigen Risico (CER). De Tweede kamer heeft hier in januari al mee ingestemd. Het voorstel wordt nu schriftelijk voorbereid in de Eerste kamer. In plaats van deze regelingen krijgen gemeenten de ruimte om lokale, passende oplossingen voor hun inwoners te organiseren. Dit betekent dat u als gemeente ook moet nadenken over het compenseren van deze kwetsbare groep.
Compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten
De Wtcg is bedoeld ter compensatie van de (veronderstelde) extra kosten die mensen met een chronische ziekte of handicap vanwege hun aandoening maken. Het CAK stelt de tegemoetkoming vast en betaalt deze uit. Het kan bestaan uit:
1. Een forfaitaire tegemoetkoming op basis van leeftijd en zorggebruik;
2. Een directe korting op de eigen bijdrage voor de AWBZ en Wmo;
3. Eventueel een inkomenscompensatie voor arbeidsongeschikten, en;
4. Een compensatie van gemiste huurtoeslag voor ouderen doordat ze deze kosten niet meer als buitengewone uitgaven kunnen aftrekken van de belasting.
De CER is een vast bedrag ter compensatie van de (vermeende) meerkosten die chronisch zieken en gehandicapten hebben met betrekking tot het verplichte eigen risico van de zorgverzekeringswet. De CER gaat er vanuit dat deze doelgroep het maximale eigen risico betaalt en daarom krijgen ze het verschil ten opzichte van het landelijk gemiddelde gebruik terug betaald.
Regering verwacht maatwerk van gemeenten
Staatssecretaris van Rijn denkt dat deze regelingen hun doel voorbij schieten. De tegemoetkoming wordt namelijk ook uitbetaald aan mensen met incidentele zorg, mensen zonder aantoonbare meerkosten of mensen met een hoog inkomen. Verwacht wordt dat gemeenten door middel van maatwerk beter in staat zijn om financiële of andere ondersteuning te bieden aan mensen die dit daadwerkelijk nodig hebben. Gemeenten ontvangen hiervoor (ongeoormerkt) € 45 miljoen in 2014, oplopend tot structureel € 268 miljoen. Gemeenten krijgen binnen de landelijke wet- en regelgeving de ruimte om lokale, passende oplossingen voor hun inwoners te organiseren en zijn dus niet verplicht om dit te doen middels een tegemoetkoming in de kosten. Wel moet de afweging over het wel/niet verstrekken van een tegemoetkoming worden opgenomen in het gemeentelijke beleidsplan.
Naast de taken waar de gemeente mee wordt geconfronteerd in het kader van de transitie in het sociaal domein, moet de gemeente dus ook beleid maken op het onderwerp (financiële) vergoeding van chronisch zieken en gehandicapten. Te denken valt aan het verschaffen van een financiële tegemoetkoming of het verruimen van de collectieve zorgverzekering voor minima naar chronisch zieken en gehandicapten . Wij adviseren in ieder geval om de ondersteuning in te zetten voor minima en middeninkomens, de toegang tot de regeling laagdrempelig te houden zodat deze toegankelijk is voor de doelgroep en deze dusdanig in te richten dat het doel van de regeling nagestreefd wordt: namelijk het compenseren van de daadwerkelijke meerkosten van chronisch zieken en mensen met een beperking.
Dit artikel is geschreven door Anneke Renckens.